Ο αγαπημένος Νορβηγός συγγραφέας που αποτελεί αναντίρρητα το πιο τρανταχτό όνομα του σκανδιναβικού νουάρ από εποχής Στιγκ Λάρσον, περιγράφει εαυτόν απλώς σαν «entertainer».
Ο Jo Nesbo ωστόσο είναι πολλά παραπάνω. Έχοντας ξεσηκώσει τον αφειδώλευτο θαυμασμό του συνήθως μετρημένου Τζέιμς Ελρόι, («είμαι ο μεγαλύτερος εν ζωή συγγραφέας αστυνομικού στον κόσμο. Ο Jo Nesbo είναι ο αμέσως επόμενος, μετά από μένα, και με καταδιώκει ανελέητα σαν λυσσασμένο πιτ μπουλ, αποφασισμένος να μου πάρει τα σκήπτρα»), όσο και του Μάρτιν Σκορσέζε, ο οποίος μετέφερε τον «Χιονάνθρωπο» στον κινηματογράφο, ο συγγραφέας αυτός πουλάει ένα βιβλίο κάθε 27 δευτερόλεπτα, στρατολογώντας μεραρχίες εξαρτημένων αναγνωστών.
Παραθέτουμε τους δέκα κανόνες συγγραφής ενός ευπώλητου νουάρ, δια χειρός Jo Nesbo:
Κανόνας πρώτος: Γράψε για τον εαυτό σου
«Όταν γράφω, φαντάζομαι ένα ακροατήριο του ενός –του εαυτού μου. Για μένα γράψιμο δε σημαίνει να επισκέπτεσαι τους ανθρώπους, αλλά να τους προσκαλείς στον δικό σου τόπο. Γεγονός που προϋποθέτει ότι ξέρεις πού βρίσκεσαι. Αν όταν διασχίζεις ένα σταυροδρόμι σκεφτείς, “κατά που θα ήθελε τώρα να με δει ο αναγνώστης να κατευθύνομαι;”, τότε χάθηκες. Πρέπει να ρωτάς τον εαυτό σου: “τι θα με κάνει να ξυπνήσω το πρωί θέλοντας να τελειώσω αυτή την ιστορία;”. Ορισμένες φορές η υπόθεση θα ξετυλίξει η ίδια τον εαυτό της. Ο συγγραφέας βέβαια είσαι εσύ, οι αποφάσεις είναι δικές σου, αλλά συχνά, νιώθεις να σε τραβά ένα είδος βαρύτητας».
Κανόνας δεύτερος: Χρησιμοποίησε σαν αφηγηματικό υλικό τη ζωή σου
«Είναι καλό να αντλείς από πραγματικές εμπειρίες. Όταν γράφω ένα βιβλίο σαν τους “Κυνηγούς κεφαλών”, εκμεταλλεύομαι τις μεθόδους της αστυνομικής λογοτεχνίας, αλλά παράλληλα εμπνέομαι και από τον εαυτό μου. Έχω κάνει ένα σωρό ετερόκλητα πράγματα. Υπήρξα αξιωματικός της αεροπορίας. Διετέλεσα χρηματιστής. Χάρη σε αυτές τις εμπειρίες, δημιούργησα μια ατμόσφαιρα. Αυτό που βοηθά το γράψιμό μου είναι ότι διαθέτω δική μου ζωή, άρα μπορώ να ταυτιστώ και με τις ζωές των άλλων».
Κανόνας τρίτος: Κάνε απατεωνιές
«Αν κλέβω από άλλα βιβλία; Εννοείται. Είμαι κλέφτης, σου το δηλώνω, αλλά δεν μπορείς να ξέρεις από πού ληστεύω. Άντε, καλά. Θα σου πω: από τον Μαρκ Τουέιν. Τομ Σόγιερ και Χάκλμπερι Φιν –αυτά ήταν βιβλία. Για μένα, το γράψιμο είναι μια αντίδραση στο διάβασμα. Πρόκειται για το ίδιο αντανακλαστικό με το να είσαι σε ένα τραπέζι με φίλους. Κάποιος ξεκινά μια ιστορία, έπειτα ο επόμενος θα συνεχίσει, μετά κάποιος άλλος. Και τότε θα πρέπει να γίνεις ευρηματικός, να φέρεις κάτι καινούργιο στο τραπέζι. Είχα την τύχη να μεγαλώσω σε ένα σπίτι που χάριζε πλούσιες εμπειρίες στον ακροατή και τον αναγνώστη. Τώρα είναι η σειρά μου».
Κανόνας τέταρτος: Εφάρμοσε ένα αυστηρό πλάνο
«Αν έχεις μια σπουδαία ιστορία να διηγηθείς, θα βρεις τον τρόπο να την ξεδιπλώσεις. Αρέσκομαι να έχω την αυτοπεποίθηση ότι κατέχω την ιστορία μου –ότι όταν ξεκινάω να γράφω, έχω κάνει τόση προεργασία, που δε θα χρειαστεί να νιώσω σαν ιστοριογράφος εν εξελίξει. Είμαι αφηγητής. Η ιστορία ενυπάρχει, δεν χρειάζεται να την επινοήσω στο δρόμο. Μόνο τοιουτοτρόπως δικαιούσαι να πεις στους αναγνώστες σου, “πλησιάστε, έχω να σας πω μια ιστορία. Αράξτε, ξαπλώστε, εμπιστευτείτε με”. Ομοίως νιώθω και εγώ όταν διαβάζω έργα μεγάλων λογοτεχνών».
Κανόνας πέμπτος: Ξεκίνα δυναμικά
«Οι Αμερικάνοι είναι άφταστοι στο να εισάγουν τις ιστορίες τους με τυμπανοκρουσίες. Έχουν το ξεδιάντροπο χάρισμα να δημιουργούν αδημονία για τα ίδια τους τα βιβλία μέσα από τις πρώτες σελίδες. Είναι παράδοση. Ο Τζον Ίρβινγκ το κάνει, το ίδιο και ο Φρανκ Μίλερ: σε μανιπουλάρουν να γυρίζεις τις σελίδες. Πρόκειται για ένα ταλέντο που το λατρεύω. Αρπάξου από οτιδήποτε μπορεί να κάνει τους αναγνώστες σου να θέλουν να συνεχίσουν. Και μη σκέφτεσαι βάσει κανόνων. Πορεύσου με το ένστικτο. Αν μια ιδέα σε συναρπάζει, τότε είσαι στο σωστό δρόμο».
Κανόνας έκτος: Δούλευε οπουδήποτε
«Γράφω παντού, με προτιμότερα τα αεροπλάνα και τα τρένα. Όταν βρίσκεσαι σε ένα σταθμό ή ένα αεροδρόμιο, ο χρόνος σου είναι περιορισμένος. Πράγμα που σε κάνει να συνειδητοποιείς πόσο πολύτιμος είναι ο χρόνος. Αν αντίθετα ξυπνήσεις το πρωί σκεπτόμενος, “οκέι, σήμερα θα γράψω δώδεκα ώρες”, δύσκολα θα νιώσεις την απαραίτητη εγρήγορση. Μου αρέσει να σκέφτομαι ότι θα πετύχω το μάξιμουμ σε διάστημα μιας – δύο ωρών».
Κανόνας έβδομος: Βλέπε αστυνομικές ταινίες
«Η δική μου γενιά συγγραφέων έχει δει περισσότερες ταινίες απ’ ότι έχει διαβάσει βιβλία. Σε μια μελέτη του για τη σεναριογραφία, ο Syd Field λέει: “Η δράση είναι χαρακτήρας”. Αυτό το αξίωμα μπορείς να το εφαρμόσεις και στο γράψιμο. Άνθρωποι εν βρασμώ, όπως στο «Seven», παραδείγματος χάρη, σου αποκαλύπτουν και στοιχεία για τον εαυτό τους. Τέτοιου είδους ταμπλό είναι πολύ επιδραστικά, τόσο στις ταινίες, όσο και στα βιβλία. Το σινεμά δανείζονται τη γλώσσα των βιβλίων, και τα βιβλία πράττουν αναλόγως».
Κανόνας όγδοος: Άσε τον τίτλο να διαλέξει τον εαυτό του
«Δεν υπάρχουν κανόνες για τους τίτλους. Οι ιδέες προκύπτουν από παντού. Στην περίπτωση του “Χιονάνθρωπου”, ο τίτλος λειτούργησε σαν επιφοίτηση, που έδωσε ώθηση σε όλη την ιστορία. Σε άλλες στιγμές, ο τίτλος μπορεί να προκύψει στο τέλος. Δεν υπάρχουν θέσφατα».
Κανόνας ένατος: Έσω ψυχοπαθής
«Οι συγγραφείς λειτουργούν σαν ηθοποιοί: πρέπει να μπορούν ανά πάσα στιγμή να ταυτιστούν με τον χαρακτήρα. Ακόμη και αν περιγράφεις έναν ψυχοπαθή, πρέπει να εκμαιεύεις το όποιο ψυχοπαθητικό ψήγμα του εαυτού σου και να το μεγεθύνεις προκειμένου να πείσεις. Τρομακτικό; Ίσως, πλην όμως απαραίτητο. Όλα τα πλάσματα είναι πολυσχιδή. Διαθέτουμε τόσα πολλά διαφορετικά στοιχεία που μπορούμε να αντλήσουμε οποιαδήποτε ιδιότητα από τον εαυτό μας με λίγη φαντασία. Το αστυνομικό εκτυλίσσεται σε ένα σκοτεινό σύμπαν, οπότε διανοητικά είναι επίπονο να γράφεις. Τι με ανακουφίζει; Οι παιδικές ιστορίες. Έχω γράψει ήδη μια».
Δέκα: Γράψε αυτό που υπάρχει κοντά σου
«Το ζητούμενο δεν είναι να γράψεις ένα μπεστ σέλερ. Είναι να γράψεις αυτό που θέλεις, και με λίγη τύχη, να το μοιραστείς με ευρύ ακροατήριο».
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Ευχαριστούμε πολύ για τα σχόλια σας!