Η Ζέτα, με το άρθρο της “Τι σημαίνει το όνομα κάθε χώρας;” με έκανε να αναρωτηθώ πως πήραν την ονομασία τους διάφορες πόλεις και συνοικίες της Ελλάδος. Με λίγο ψάξιμο βρήκα ενδιαφέρουσες πληροφορίες. Μερικές ονομασίες μάλιστα δόθηκαν από λάθος εκτιμήσεις, αλλά παραμένουν μέχρι και σήμερα. Για να δούμε μερικές:
Κλαυθμώνος
Η πλατεία Κλαυθμώνος, όπως είναι γνωστή σήμερα, είχε πολλά ονόματα ανά τα χρόνια: Πλατεία Αισχύλου, Πλατεία Νομισματοκοπείου, Πλατεία 25ης Μαρτίου, Πλατεία Δημοκρατίας, Πλατεία Εθνικής Συμφιλίωσης. Όμως, το σημερινό της όνομα της το έδωσε ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Δημήτρης Καμπούρογλου, όταν σε άρθρο του στην εφημερίδα Εστία προσπάθησε να περιγράψει την κατάσταση των απολυμένων δημοσίων υπαλλήλων, που συνέβαινε με κάθε νέα κυβέρνηση (πριν την μονιμότητα), οι οποίοι κυκλοφορούσαν στην περιοχή (υπουργείο οικονομικών το οποίο έχει κατεδαφιστεί πλέον) με κλαυθμούς με σκοπό την επαναπρόσληψή τους. Έτσι η πλατεία αλλά και η γύρω περιοχή έμεινε γνωστή ως Κλαυθμώνος.
Σύνταγμα
Μέχρι και τον Αύγουστο του 1843 η πλατεία αυτή ονομαζόταν Πλατεία Ανακτόρων, ενώ στα σχέδια της πόλης είχε το όνομα Πλατεία Θουκυδίδου. Στις 3 Σεπτεμβρίου του 1843 όμως ο λαός και η στρατιωτική φρουρά των Αθηνών εξεγέρθηκαν έξω από το παλάτι του Όθωνα απαιτώντας την έκδοση συντάγματος. Έτσι η πλατεία τελικά πήρε το σημερινό της όνομα.
Θησείο
Το 450-440 π.Χ χτίστηκε ο Ναός του Ηφαίστου στο λόφο της Αρχαίας Αγοράς. Αρχικά όμως ο ναός ονομάστηκε, λανθασμένα, “Θησείο” λόγω των ανάγλυφων παραστάσεων στις μετόπες του, που σχετίστηκαν με τους άθλους του Θησέα. Η ονομασία αποκαταστάθηκε αργότερα αλλά η περιοχή συνέχισε να ονομάζεται “Θησείο”.
Έδεσσα
Το όνομα Έδεσσα σημαίνει, στην κυριολεξία, “Πύργος μέσα σε νερο”. Η λέξη προέρχεται από το φρυγικό “wέδες” (υδάτινη πόλη ή πύργος) και αποδόθηκε στην πόλη εξαιτίας των ψηλότερων καταρρακτών της Ελλάδας, των καταρρακτών του ποταμού Βόδα. Παλαιότερα ονομάζονταν παράλληλα “Βοδενά” (voda στα σλαβικά είναι το νερό) ή “Πόλη των Νερών”.
Ζωγράφου
 |
| Βιλλα Ζωγράφου |
Στην αρχαιότητα η περιοχή του Ζωγράφου ονομαζόταν Δήμος Ποταμού. Μετά την απελευθέρωση από του Τούρκους ο ηγούμενος της Ι.Μονής Πετράκη, ο Χαντζηπαρθένης Πετράκης αγόρασε από τον πασά των Αθηνών χιλιάδες στρέμματα γης στη σημερινή περιοχή του Ζωγράφου. Με τα χρόνια η περιουσία του πήγε στους κληρονόμους του. Το 1902 ο Ιωάννης Ζωγράφος, βουλευτής στο κόμμα του Θεόδωρου Δηλιγιάννη, αγόρασε μια μεγάλη έκταση από τη χήρα Βουρνάζου και στη συνέχεια τη ρυμοτόμησε σε οικόπεδα, τα οποία πουλούσε με δόσεις 112 δρχ. το μήνα. Παρόλο που οι κάτοικοι και οι ιδιοκτήτες των κτημάτων έχουν διαφοροποιηθεί από τότε, η περιοχή ακόμη και σήμερα φέρει το όνομά του.
Τρικαλα
Η πόλη των Τρικάλων είναι χτισμένη πάνω στην αρχαία πόλη Τρίκκα ή Τρίκκη, η οποία ιδρύθηκε γύρω στην 3η χιλιετία π.Χ. και ονομάστηκε έτσι από τη νύμφη Τρίκκη, κόρη του Πηνειού ή κατ' άλλους του Ασωπού ποταμού. Γι' αυτό και ο δήμος, ακόμη και σήμερα, αποκαλείται δήμος Τρικκαίων.
Πλάκα
 |
| Πλάκα 1920 - Photo: Fred Boissonnas |
Καθώς στην Αθήνα τον 16ο αιώνα ο πληθυσμός ήταν κατά πλειοψηφία Αρβανίτες, η περιοχή πήρε το όνομα από την αρβανίτικη λέξη “plake” που σημαίνει “παλιό” ή “γριά” καθώς ήταν η παλαιότερη περιοχή της Αθήνας. Είναι γνωστή και ως “Συνοικία των Θεών”. Η πρώτη γνωστή καταγεγραμμένη αναφορά του τοπονυμίου "Πλάκα" είναι αυτή του Γάλλου ιατρού Ζακόμπ Σπον στο βιβλίο του Spon's Voyage d'Italie, de Dalmatie, de Grèce et du Levant που εκδόθηκε το 1678.
Γκύζη
 |
| Πίνακας του Νικόλαου Γύζη μεταξύ 1885-1886 - Το Κρυφό Σχολειό |
Η συνοικία πήρε το όνομά της από το μεγάλο Τηνιακό ζωγράφο Νικόλαο Γύζη. Ο ζωγράφος το 1865 εγκαταστάθηκε στο Μόναχο της Γερμανίας και τα έργα του τα υπέγραφε με το όνομά του σε λατινικούς χαρακτήρες. Εξού και η παραφθορά της ονομασίας της περιοχής η οποία έμεινε Γκύζη αντί για Γύζη.
Γουδή
Γουδή ήταν το όνομα μιας οικογένειας των Σπετσών η οποία διακρίθηκε κατά την Επανάσταση του 1821 και το νεοσύστατο ελληνικό κράτος αποφάσισε να της παραχωρήσει κτήματα στην σημερινή περιοχή του Γουδή. Το άλλοτε αποκαλούμενο «πεδίον του Γουδή», ή «πεδίον Γουδή» χρησιμοποιούνταν ως πεδίο ασκήσεων των στρατιωτών. Σε αυτή την περιοχή λειτούργησε επίσης και το πρώτο ελληνικό σκοπευτήριο καλούμενο “Σκοπευτήριο Αθηνών”, το οποίο αργότερα μεταφέρθηκε στην Καλλιθέα για να μετατραπεί από τους Ιταλούς σε φυλακή.
Ζαγοροχώρια
Η ετυμολογία της λέξης είναι σλάβικη: Za σημαίνει "πίσω" και Gora σημαίνει "βουνό", οπότε αναφέρεται στα χωριά πίσω από το βουνό. Στην αρχαιότητα η περιοχή ονομάζονταν “Παροραία”, και οι κάτοικοί της “Παροραίοι”, δηλαδή αυτοί που ζουν πίσω από τα όρη.
Μεταξουργείο
Την εποχή του Όθωνα, στη διασταύρωση των οδών Μεγάλου Αλεξάνδρου και Μυλλέρου η αγγλική εταιρεία “Αύγουστος Μπράμε και Σία” ίδρυσε εργοστάσιο επεξεργασίας μεταξιού. Λόγω του εργοστασίου η περιοχή ονομάστηκε Μεταξουργείο. Το εργοστάσιο στεγάζει σήμερα την πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων.
Πολύγωνο
Το Πολύγωνο, ονομάστηκε έτσι από την πολυγωνική μόνιμη εξέδρα της στρατιωτικής μουσικής, που υπήρχε κατά το Β’ μισό του 19ου αιώνα, μεταξύ των στρατώνων του ιππικού και της εκκλησίας των Ταξιαρχών στο Πεδίο του Άρεως.
Ρουφ
Ρουφ, ονομαζόταν ένας Βαυαρός επιχειρηματίας αρτεσιανών φρεάτων (πηγαδιών), ο οποίος εγκαταστάθηκε στα χρόνια του Όθωνα στην περιοχή που πήρε το όνομά του και έχτισε ένα μεγάλο αγρόκτημα με βουστάσια. Όταν ο σιδηρόδρομος πέρασε από αυτή την περιοχή, ο τοπικός σταθμός ονομάστηκε Ρουφ.
Θα δούμε και άλλες ονομασίες με τις ιστορίες τους την άλλη εβδομάδα! Μείνετε συντονισμένοι!
Όσοι γνωρίζεται την ιστορία πίσω από την ονοματοδοσία της δική σας πόλης ή συνοικίας πείτε τη μας στα σχόλια!
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Ευχαριστούμε πολύ για τα σχόλια σας!