Βόλτα στο Διάστημα: Υπάρχει ζωή στον πλανητή Αφροδίτη;

https://newsbyzeta.blogspot.com/2020/08/blog-post_90.html

Μια νέα ανακάλυψη στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης, θα μπορούσε να σημαίνει την ύπαρξη ζωής σε μία από τις πιο απίθανες τοποθεσίες του ηλιακού συστήματος - την ατμόσφαιρα του καυτού, γειτονικού πλανήτη.   

 Σε δύο εκθέσεις που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα, αστρονόμοι επαλήθευσαν την ανίχνευση αέριας φωσφίνης, μιας ανόργανης χημικής ένωσης με φωσφόρο και υδρογόνο. Χωρίς να συλλέξουν δείγματα με κάποιο διαστημικό όχημα, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν πανίσχυρα τηλεσκόπια και μετά την πρώτη τους ανάλυση υποστηρίζουν πως «κάτι ζωντανό είναι η μόνη εξήγηση για την πηγή αυτής της ουσίας», όπως μεταδίδουν οι New York Times.

Τα στοιχεία είναι απλά: στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης υπάρχει φωσφίνη (ένα άτομο φωσφόρου συνδεδεμένο με τρία άτομα υδρογόνου, PH3), ένα εξαιρετικά σπάνιο μόριο στη φύση, το οποίο στη Γη προέρχεται είτε από τη δραστηριότητα ορισμένων μικροβίων που ζουν χωρίς οξυγόνο ή από βιομηχανικές διαδικασίες.

Εάν το ίδιο ισχύει και για την Αφροδίτη, η απλή παρουσία φωσφίνης θα ήταν ένας δείκτης μικροβιακής δραστηριότητας στην ατμόσφαιρά της. (Διότι το να υπάρχει βιομηχανική δραστηριότητα στην Αφροδίτη θα ήταν ακόμη πιο απίθανο). Κάποιες αβιοτικές (μη βιολογικές) διεργασίες είναι γνωστό ότι μπορούν να παράγουν φωσφίνη, συμπεριλαμβανομένης της ηφαιστειακής δραστηριότητας, της αστραπής και της ηλιακής ακτινοβολίας, αλλά όχι στις παρατηρούμενες ποσότητες τώρα. Η απλούστερη υπόθεση είναι ότι υπάρχουν μικρόβια στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης.

Η σύγχρονη αστρονομία έχει αποκαλύψει πως οι θερμοκρασίες στην Αφροδίτη αγγίζουν τους 460 βαθμούς Κελσίου, είναι ξερή σαν μια απέραντη έρημος και η ατμόσφαιρά της είναι γεμάτη από θειικό οξύ - όλα αυτά κάνουν τον πλανήτη ένα από τα πιο απίθανα μέρη για να εξελιχθεί η ζωή, τουλάχιστον όπως τη γνωρίζουμε στη Γη. Ομως τα δεδομένα κυριαρχούν: στον δηλητηριώδη αέρα του πλανήτη Αφροδίτη υπάρχει άφθονη φωσφίνη και αυτό πρέπει να εξηγηθεί.

Η σημαντική αυτή ανακάλυψη των αστρονόμων έρχεται να «ταράξει» μία μακρά χρονική περίοδο κατά την οποία οι επιστήμονες αναζητούσαν ίχνη ζωής σε άλλους πλανήτες και δορυφόρους του ηλιακού συστήματος όπου υπάρχουν ενδείξεις για νερό ή πάγο. 

Info: Οι αρχαίοι αστρονόμοι έδωσαν στον πλανήτη Αφροδίτη το όνομα της θεάς του έρωτα και της ομορφιάς γιατί η λάμψη της ήταν φωτεινότερη από τους μέχρι τότε γνωστούς πλανήτες. Επίσης θεωρείται η "δίδυμη αδερφή" της Γης γιατί έχουν περίπου το ίδιο μέγεθος, ίδια μάζα και είναι φτιαγμένες από τα ίδια υλικά. Υπάρχει η επιστημονική άποψη ότι σχηματίστηκαν περίπου την ίδια χρονική περίοδο, πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια.

Υπάρχει φυσικά και ο αντίλογος, απο κάποιους ερευνητές που αμφισβητούν την υπόθεση της ζωής, προτείνοντας πως το αέριο θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα μιας ανεξήγητης και άγνωστης στους ανθρώπους, ατμοσφαιρικής - γεωλογικής διαδικασίας. Ωστόσο η Αφροδίτη δεν είναι πλέον γεωλογικά ενεργή και η δραστηριότητα των ηφαιστείων της έχει τερματιστεί εδώ και 500 εκατομμύρια χρόνια. Μάλιστα δεν ανιχνεύεται ούτε τεκτονική δραστηριότητα. 

«Είναι εκπληκτικό και εντελώς αναπάντεχο εύρημα», δήλωσε η πλανητική επιστήμονας Σάρα Ζίγκερ, από το MIT (Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασσαχουσέττης), μία από τους συγγραφείς της έκθεσης που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Astronomy. Η άλλη μελέτη δημοσιεύτηκε στο τελευταίο τεύχος του Astrobiology και «σίγουρα θα τροφοδοτήσει την έρευνα για την πιθανότητα ζωής στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης». 

«Το ξέρουμε ότι είναι μία εκπληκτική ανακάλυψη», εξηγεί η Κλάρα Σούζα-Σίλβα, μοριακή αστροφυσικός του πανεπιστημίου του Harvard, της οποίας η έρευνα επικεντρώνεται στην φωσφίνη. «Δεν θα ξέρουμε πόσο εξωπραγματική είναι χωρίς να επιστρέψουμε στην Αφροδίτη (σ.σ με ρομποτικά, μη επανδρωμένα διαστημικά σκάφη)»   Χημικοί εξηγούν ότι η φωσφίνη έχει σχήμα πυραμίδας - ένα άτομο φωσφόρου στην κορυφή, με τρία άτομα υδρογόνου στην «βάση». Το διαστημικό σκάφος της NASA, Cassini είχε εντοπίσει την ουσία και στην ατμόσφαιρα στον Δία και στον Κρόνο. Όπως όμως εξηγεί η Δρ. Σούζα-Σίλβα, σε αυτούς τους γιγάντιους πλανήτες η ζωή δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την δημιουργία φωσφίνης καθώς η εξαιρετικά υψηλή θερμοκρασία και πίεση θα μπορούσε να προκαλέσει την μοριακή σύζευξη του φωσφόρου με το υδρογόνο. 

Τα νεότερα δεδομένα από την Αφροδίτη, είναι σύμφωνα με πολύ μεγάλες ποσότητες φωσφίνης στην ατμόσφαιρά της - από 5 έως 20 μέρη ανά δισεκατομμύριο. Πρόκειται για νούμερα χιλιάδες φορές μεγαλύτερα από τις αντίστοιχες τιμές στη Γη που έχει ζωή. Αρκετά καυτή για να λιώνει μέταλλα και με νέφη γεμάτα οξέα, η Αφροδίτη θα μπορούσε θεωρητικά να φιλοξενήσει μόνο πολύ ανθεκτικές μορφές οργανισμών.    Λόγω της κοντινής απόστασης, παραμένει ο πιο εύκολα προσεγγίσιμος πλανήτης για αποστολές από τη Γη, καθώς υπό κατάλληλες συνθήκες, ένα διαπλανητικό ταξίδι ολοκληρώνεται σε λιγότερο από τέσσερις μήνες με την υφιστάμενη τεχνολογία. Στο παρελθόν, υπήρξε προορισμός αναρίθμητων μη επανδρωμένων διαστημικών αποστολών από τις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση, αλλά το ενδιαφέρον ατόνησε όταν επιβεβαιώθηκαν οι ακραίες συνθήκες που επικρατούν εκεί.

«Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ανακαλύπτουμε διαρκώς δεδομένα που συνολικά υποδεικνύουν την αυξημένη πιθανότητα να βρούμε ζωή αλλού» λέει ο Τόμας Ζουρμπούχεν, επιστημονικός διευθυντής στη NASA, ενός τμήματος που συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων για την επιλογή των επόμενων αποστολών. «Πολλοί επιστήμονες δεν θα μπορούσαν να φανταστούν ότι η Αφροδίτη θα ήταν σημαντικό μέρος αυτής της συζήτησης. Όμως αποδεικνύεται ένα εκπληκτικό μέρος ανακαλύψεων. 

Λίγες μόνο ημέρες αφ’ ότου ανακοινώθηκε ότι ανιχνεύθηκαν ίχνη φωσφίνης στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης, κάτι που θα μπορούσε να αποδεικνύει την ύπαρξη εξωγήινης ζωής, οι Ρώσοι διεκδικούν τον πλανήτη κατ’ αποκλειστικότητα.

Ο Ντμίτρι Ρογκόζιν, διευθυντής του οργανισμού Roscosmos (της «ρωσικής NASA» ) δήλωσε ότι η Σοβιετική Ένωση ήταν η πρώτη διαστημική δύναμη η οποία εξερεύνησε την Αφροδίτη. Αυτό συνέβη πριν από 45 χρόνια, το 1975, όταν το διαστημόπλοιο Venera 9 κατάφερε να συλλέξει πολύ σημαντικά δεδομένα, όπως πχ ότι στην επιφάνεια του πλανήτη επικρατούν θερμοκρασίες της τάξης των 450 βαθμών Κελσίου.

«Η χώρα μας» είπε με έμφαση ο Ρογκόζιν, «υπήρξε η πρώτη και η μόνη που προσεδάφισε επιτυχώς διαστημόπλοιο στην Αφροδίτη. Μαζέψαμε πληροφορίες -αλλά εκεί πάνω είναι σωστή κόλαση. Σε κάθε περίπτωση, πιστεύουμε ότι η Αφροδίτη είναι ένας ρωσικός πλανήτης» κατέληξε ο Ντμίτρι Ρογκόζιν μιλώντας στο πρακτορείο ειδήσεων TASS.

Η Ρωσία σκοπεύει να εντείνει τις προσπάθειές της να κατακτήσει, ή, έστω, να εξερευνήσει περαιτέρω την Αφροδίτη. Αφ’ ενός θα συμμετέχει σε κοινό πρόγραμμα με τη NASA και την αποστολή με κωδικό «Venera-D Project», αφ’ ετέρου όμως οι Ρώσοι θα κινηθούν και ανεξάρτητα, βάσει των δικών τους σχεδίων για την Αφροδίτη.

Οι επιστήμονες στο κέντρο Roscosmos θεωρούν ότι στον συγκεκριμένο πλανήτη έχει συμβεί μια μείζων οικολογική και κλιματική καταστροφή, εξαιτίας της οποίας διαμορφώθηκαν οι ακραίες συνθήκες θερμοκρασίας και ατμοσφαιρικής πίεσης που επικρατούν σήμερα.