Χορός είναι η ποίηση που δημιουργεί το σώμα με την οποία ο άνθρωπος μπορεί να εκφράζει τον εσωτερικό του κόσμο και τις δημιουργικές-καλλιτεχνικές δεξιότητές του.
Μέσα από ένα χορό μπορείς να πεις πολλά, χωρίς να πεις μια λέξη. Το σώμα,οι κινήσεις, το βλέμμα φλυαρούν αρκετά.
Πολλές φορές, ακόμα κι αν δεν ακούς την μουσική, από τις κινήσεις μπορείς να καταλάβεις αν ο χορευτής χαίρεται, πονά ή διασκεδάζει.
Χαρά, πόνος, έρωτας, θυμός, πάθος και τόσα άλλα συναισθήματα μπορούν να εκφραστούν άψογα, όταν οι λέξεις μοιάζουν φτωχές.
Χορό συναντάμε στις τραγωδίες, αλλά και Ζάλογγο. Διαφορετικές περιστάσεις, ίδια έντονα συναισθήματα. Πώς ξεκίνησε ο χορός όμως;
Ο χορός είναι ίσως η πρώτη από τις τέχνες ή ακόμη η πηγή της τέχνης που ενέπνευσε τη μουσική και το ρυθμό. Το γεγονός αυτό υποστηρίζεται, εκτός από τις ιστορικές μαρτυρίες, από την έμφυτη τάση του ανθρώπου για ενασχόληση του με το χορό, απ’ τις πρώτες κιόλας στιγμές της ζωής του. Ο χορός περιλαμβάνει τρεις τύπους κινήσεων: τις πράξεις και εκφράσεις από ένστικτο, τη γλώσσα των κινήσεων και τελος τα βήματα του χορού.
Αναμφισβήτητα, ο χορός έχει τις ρίζες του στις πρωτόγονες κοινωνίες. Δεν είχε την ίδια σημειολογία και τα ίδια χαρακτηριστικά για όλους τους λαούς της γης. Κάθε περιοχή του πλανήτη εκφραζόταν μέσω του χορού με διαφορετικό τρόπο. Κοινό χαρακτηριστικό τους πάντως ήταν ο ρυθμός και η ένταση που έδιναν στις κινήσεις τους.
Ο χορός εκτελούνταν τις περισσότερες φορές ως μια θρησκευτική τελετή. Συνήθως τα μέλη της φυλής, κάλυπταν το πρόσωπό τους με μάσκες, κρύβοντας έτσι τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους, άρα κατά κάποιο τρόπο και την τρωτή τους φύση. Η μάσκα συμβόλιζε τη μυθική θεότητα ή το ζώο που μιμούνταν ο χορευτής. Τις περισσότερες μάλιστα φορές , δεν πλησίαζαν τους συντρόφους τους κατά τη διάρκεια του χορού, ενώ συχνά οι άντρες χόρευαν ξεχωριστά από τις γυναίκες. Ο σχηματισμός τους συνήθως ήταν σε σχήμα κυκλικό, σύμβολο της ισότητας και όχι της επικράτησης και υπεροχής ενός απ’ αυτούς, ή σε ημικυκλικό, που σήμαινε τη γέννηση, το ξεκίνημα. Τέλος , ενώ τα βήματα των χορευτών είναι συρτά, χωρίς εμφανείς αναπηδήσεις και τα άνω άκρα τεντωμένα με τα χέρια να είναι σε γροθιά, η διαδικασία του χορού ήταν δυνατόν να διαρκούσε ακόμη και ολόκληρες μέρες. Με αυτό τον τρόπο λοιπόν, οι πρωτόγονοι έρχονταν σε πνευματική και σωματική μέθη , έφταναν δηλαδή σε έκσταση.
Λέξη χορός: Σχετικά µε την προέλευση της λέξης χορός υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Η πρώτη είναι ότι η λέξη χορός προήλθε από τη χαρά, γιατί συνήθως χορεύουµε από τη χαρά. Άλλη εκδοχή είναι ότι προήλθε από τη λέξη ‘‘χορονός’’ που σηµαίνει κίνηση σε κύκλο. Άλλοι υποστηρίζουν ότι προήλθε από την λέξη "χώρος" τον τόπο για την εκτέλεση των χορών.
Τι λένε οι ειδικοί:
Πιθανώς μια από τις πρώτες χρήσεις του χορού ήταν ένα είδος χειρονομίας, με σκοπό την επικοινωνία. Εξαιτίας της έλλειψης επαρκούς έναρθρου λόγου, ο άνθρωπος ήταν υποχρεωμένος να χρησιμοποιεί εύκολα καταληπτές χειρονομίες, μερικές φορές συμπληρώνοντάς τις με κίνηση, με τις κραυγές διάφορων ζώων, με άλλους φυσικούς ήχους, ή με το λιγοστό λεξιλόγιό τους. Για παράδειγμα, κύριες πηγές έμπνευσης ήταν η κίνηση των πουλιών και των ζώων. Πολλά μοντέλα κίνησης υιοθετούνται από τις μέλισσες.
Για τους πρωτόγονους ο χορός ήταν μια πράξη ιερή και όχι απλά μια διασκέδαση . Σε καμιά περίπτωση δε θα μπορούσαν να ζήσουν χωρίς αυτόν αφού τους ήταν απαραίτητος στη γέννηση, το κυνήγι , τη περιτομή, το θάνατο , το πόλεμο, το γάμο, και τις γιορτές . Συνεπώς ο χορός κατέληξε να είναι το πρωταρχικό μέσο της κοινωνικής ταυτότητας. Ακόμη μέσω του χορού πραγματοποιούνται ανάκληση φυσικών δυνάμεων.
Οι ψυχολόγοι λένε ότι ο χορός είναι μια τόσο ευρεία μορφή ανθρώπινης έκφρασης και συναισθηματικής ανακούφισης ,ώστε όσοι δεν μπορούν να χορέψουν είναι ‘’παγιδευμένοι μέσα στο εγώ τους ‘’ και έχουν χάσει τον τόνο της ζωής τους.
Υπάρχουν έξι διαδεδομένες μορφές χορού :
Η πρώτη αποτελεί το μπαλέτο που χαρακτηρίζεται η υψηλά πειθαρχημένη και κωδικοποιημένη τέχνη που εκτελείτε από κλασσική μουσική. Η δεύτερη αποτελεί τον μοντέρνο χορό γνωστό ως σύγχρονο που είναι η ατομική μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης. Την Τρίτη την καθιστά ο κοινωνικός χώρος που προβάλλεται η πιο διαδεδομένη μορφή χορού. Η τέταρτη ονομάζεται ο μουσικός χορός της σκηνής που συνδυάζει διάφορα στοιχεία και στοχεύει στη θεαματοποίηση του χορού, ικανοποιώντας οπτικά το ακροατήριο . Η πέμπτη μορφή ορίζεται ο ψυχαγωγικός χορός που συγκροτείται από πολλά μεμονομένα άτομα που εκτελούν τους παραδοσιακούς φολκλορικούς χορούς. Η τελευταία μορφή σημειώνεται ο εθνικός χορός που εκτελείται από εθνικές ομάδες με χαρακτήρα συχνά παραδοσιακό συνδεδεμένο με τη θρησκευτική πρακτική και τις κοινωνικές συνθήκες.
Η πρώτη εµφάνιση του χορού συµπίπτει µε την εµφάνιση του “Homo Sapiens” της πρώτης Παλαιολιθικής εποχής, όταν αρχίζει να συνειδητοποιεί τους δεσµούς που τον ενώνουν µε τις µορφές της φύσεως. Η έλλειψη εικονογραφίας και καταγραφής όμως σε προηγούμενες εποχές κάνει τις αρχές του χορού να χάνονται στα σκοτάδια της ιστορίας.
Χορευτικοί... Λαοί
Αρχαία Κίνα: ότι ο χορός και η µουσική αποτελούσαν απαραίτητα στοιχεία της αυτοκρατορικής αυλής. Ακόµη, η µουσική και ο χορός των Iνδών ήταν στενά συνδεδεµένα µε τις κοσµολογικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις τους. Στην Αίγυπτο η πλούσια εικονογράφηση των Βασιλικών τάφων µας επιτρέπουν να σχηµατίσουµε σαφή ιδέα για τον Αιγυπτιακό µουσικό πολιτισµό.
Αιγύπτιοι: Οι πληροφορίες που παίρνουμε απ’ τα ιερογλυφικά κείμενα, καθώς και η παρατήρηση των γλυπτών απεικονίσεων των μνημείων, μας επιτρέπουν τη μελέτη των χορών που χόρευαν οι Αιγύπτιοι πολλούς αιώνες πριν από τη Χριστιανική εποχή. Ο χορός κατείχε μια σημαντική θέση στη ζωή τους, ειδικότερα στα πλαίσια θρησκευτικών τελετών. Οι Αιγύπτιοι αγαπούσαν τις ακροβασίες και τον αθλητισμό, χρησιμοποιούσαν χάλκινα κύμβαλα, τύμπανα, κοκάλινες κλακέτες, κρόταλα, φλάουτα και άρπες. Χόρευαν επίσης με τον ήχο της λύρας και με συνοδεία ψαλμωδιών. Στην Αίγυπτο εμφανίστηκαν για πρώτη φορά επαγγελματίες χορευτές αφοσιωμένοι στην αυλή των ηγεμόνων. Οι χορευτές προέρχονταν οι περισσότεροι από την πιο χαμηλή τάξη ή ήταν σκλάβοι, χόρευαν ομαδικά ή μεμονωμένα, ενώ δεν συναντάμε χορό σε ζευγάρια (άνδρας – γυναίκα).
Οι Αιγύπτιοι κυρίως εκτελούσαν:
Αστρικούς χορούς: Χοροί όπου οι χορευτές προσπαθούσαν να μιμηθούν τις κυκλικές κινήσεις των άστρων, του ήλιου και τις σελήνης.
Λατρευτικούς χορούς
Χορούς πένθους
Χορούς των συμποσίων και θεατρικούς χορούς: Χοροί που συναντώνται αργότερα στην Αρχαία Ελλάδα.
Ινδοί: Οι χοροί της Ινδίας καθρεφτίζουν με αμεσότητα τον ινδικό πολιτισμό. Επιτρέπουν στον θεατή να έρθει σε επαφή με την μυστηριώδη, μαγευτική πλευρά της κουλτούρας της Ινδίας, αφού έχουν ασκήσει σημαντική επιρροή και σε άλλες μορφές τέχνης, όπως η ποίηση, η λογοτεχνία, το θέατρο, η μουσική, η γλυπτική και η αρχιτεκτονική. Αρχαιολογικά ευρήματα αποδεικνύουν ότι ο χορός υπήρχε στην Ινδία ήδη από το 6000 π.Χ!
BOLLYWOOD: Στην δεκαετία των 40, η χορογραφία στις ινδικές ταινίες μετατράπηκε σε ένα πολύ σημαντικό μέρος του ινδικού σινεμά. Η επίδραση αυτού αυξήθηκε όταν οι πρωταγωνιστές των ταινιών επιλεγόταν με βάση τις
χορευτικές τους ικανότητες και όχι την υποκριτική. Μεγάλο ποσοστό από
τις κλασικές χορεύτριες κατέφυγε στον κινηματογράφο.
Αρχαίοι Έλληνες: Τρία είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του ελληνικού χορού:1.Ένας συνδυασμός προφορικών και μη όψεων 2.Η μιμητική του διάσταση 3.Η ιδιαίτερα παιχνιδιάρικη φύση αυτής της πιο σοβαρής μορφής τελετουργικής επικοινωνίας.Ο χορός και το τραγούδι έχουν δύο δεσμούς οι οποίοι είναι ο ρυθμός και η κίνηση. Στα έργα του Πλάτωνα ο χορός και η έννοια της μίμησης έχει πολλά νοήματα.Υπάρχει διάχυτη πεποίθηση στην αρχαία Ελλάδα πως ο χορός είναι μια ευκαιρία για παρεμβολή της θεικης θέλησης στα ανθρώπινα πράγματα.Η ερμηνεία του θεικού και του ανθρώπινου στο χορό είναι εμφανής στην ουσία της λέξης χορός και του σχετικού ρήματος χορεύω,που σημαίνει χορεύω χορικό ή κυκλικό χορό.Ο χορός και τα παράγωγά του συνήθως χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν τη χορογραφική δραστηριότητα θεοτήτων όπως ο Διόνυσος,ο Απόλλων ή η Άρτεμις.
Στην υπόλοιπη Ευρώπη ο χορός άρχισε να αποτελεί μέσο έκφρασης όπως τον γνωρίζουμε σήμερα μόλις τον 12ο αιώνα!
Ενδιαφέροντα στοιχεία:
Σύµφωνα µε την Ελληνική µυθολογία, η γένεση του χορού αποδίδεται στην Ρέα, γυναίκα του Κρόνου, η οποία δίδαξε την τέχνη στους Κουρήτες, γιους της Γαίας που κατοικούσαν στην Κρήτη. Σύµφωνα µε τον µύθο τον Κρόνο θα τον σκότωνε ο υιός του για να πάρει την θέση του, γι’ αυτό έτρωγε τα νεογέννητα παιδιά του. Όµως η Ρέα όταν ήταν έγκυος στον Δία, πήγε στην Κρήτη, όπου τον γέννησε και έδωσε στον Κρόνο να καταπιεί µια πέτρα τυλιγµένη σε φασκιές. Ανέθεσε τη φροντίδα του βρέφους στους Κουρήτες, οι οποίοι για να σκεπάσουν τα κλάµατά του χόρευαν ένα ζωηρό χορό και έκαναν πολύ θόρυβο χτυπώντας τα σπαθιά και τις ασπίδες τους και βγάζοντας δυνατές κραυγές. Αργότερα όταν ο Δίας σκότωσε τον Κρόνο και πήρε τη θέση του, οι Κουρήτες έγιναν ιερείς του και συνέχισαν για αιώνες να τελούν λατρευτικές τελετές.
Στην αρχή του μπαλέτου κατά την Ιταλική Αναγέννηση, ο συγκεκριμένος χορός αποτέλεσε χορευτική παράφραση της ξιφασκίας.
Η ιστορία του σύγχρονου χορού ξεκίνησε στην Αμερική στα τέλη του 1920 ως μία μορφή αντίδρασης στις αυστηρές δομές του μπαλέτου.
Ο χορός οριεντάλ (ή χορός της κοιλιάς, όπως είναι περισσότερο γνωστός) προέρχεται από την Ελλάδα και τις τελετουργίες γονιμότητας προς τιμήν των Θεών όπως η Αφροδίτη, η Αστάρτη, η Άρτεμις.
Το Φλαμέγκο έχει επίσης τη ρίζα του στο χορό της γονιμότητας λόγω της κίνησης των γοφών. Είναι ο χορός που εκτός από ύμνος στο πάθος, αποτελεί μια εξαιρετική καρδιαγγειακή άσκηση.
Το βαλς προέρχεται από τη γερμανική λέξη walzen που σημαίνει γυρίζω. Αρχικά τον χόρευαν τα λαϊκά στρώματα στην ύπαιθρο και μετά αγαπήθηκε από τους αριστοκράτες και μπήκε στα σαλόνια.
To Break dance λέγεται αλλιώς B-boying και είναι ένα είδος του χορού που περιέχεται στο Street Dance και δημιουργήθηκε στην Νέα Υόρκη από νέους Αφροαμερικανούς και Λατίνους την δεκαετία του 1970.
Χάκα, ο πολεμικός χορός των Μαορί, ονομάζεται «peruperu haka» όπου οι πολεμιστές βγάζουν κραυγές, πηδούν όσο πιο ψηλά μπορούν και επιδεικνύουν τους μυς τους. Ακόμα, τα πρόσωπά τους είναι συνοφρυωμένα και πολλές φορές βγάζουν έξω τις γλώσσες τους. Υπάρχουν εκατοντάδες εκδοχές του χορού, με τον πιο γνωστό που χρησιμοποιείται στον αθλητισμό να είναι ο «ka mate».
Χοροί όπως το Χασάπικο, αποτελούν εξέλιξη πολύ παλιότερων χορών με ρίζες από το 330 π.Χ.!
« αν αναζητήσουμε την αληθινή πηγή του χορού, αν επιστρέψουμε δηλαδή στην φύση, θα βρούμε πως ο χορός του μέλλοντος, είναι ο χορός του παρελθόντος, ο χορός ο αιώνιος, που ήταν και θα παραμείνει για πάντα ο ίδιος»….. Ισιδώρα Ντάνκαν
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Ευχαριστούμε πολύ για τα σχόλια σας!