Ήξερες ότι ο πρώτος ελληνικός τηλεοπτικός σταθμός λειτούργησε από την ΔΕΗ;



Αν και οι πρώτες τηλεοπτικές μεταδόσεις στον κόσμο άρχισαν από την δεκαετία του 1930, στην Ελλάδα ξεκινούν με καθυστέρηση 30 ετών.

Το 1951 θεσπίζεται ο νόμος 1663 ο οποίος προβλέπει την ίδρυση και λειτουργία ραδιοτηλεοπτικών σταθμών των Ενόπλων Δυνάμεων - διάταξη η οποία καταργείται το 1966 - ενώ παράλληλα προβλέπει και την λειτουργία της Υπηρεσίας Ενημέρωσης Ενόπλων Δυνάμεων (ΥΕΝΕΔ) που θα είχε την αρμοδιότητα για την εγκατάσταση και λειτουργία ραδιοτηλεοπτικών σταθμών.

Ο πρώτος, όμως, πειραματικός σταθμός της ελληνικής τηλεόρασης λειτουργει 9 χρόνια μετά, το 1960, από την ΔΕΗ και στα πλαίσια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Η ιδέα ήταν του Μάνου Ιατρίδη, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την οργάνωση του περιπτέρου της ΔΕΗ στην Έκθεση, και ο οποίος πρότεινε στην ΔΕΗ τη δημιουργία ενός τηλεοπτικού σταθμού, που θα εξέπεμπε στην περιοχή της Θεσσαλονίκης καθ' όλη τη διάρκεια λειτουργίας της Έκθεσης. 
Έτσι, από τις 4 έως τις 26 Σεπτεμβρίου του 1960 και κάθε βράδυ, από τις 19.30 εως και τις 22.00, ο σταθμός έκανε εκπομπή σε 100 δέκτες της Philips που είχαν τοποθετηθεί σε διάφορα σημεία της Θεσσαλονίκης. Το πρόγραμμα του σταθμού περιελάμβανε κυρίως ζωντανό ψυχαγωγικό πρόγραμμα αλλά και κάποια ξένα ντοκιμαντέρ και παιχνίδια. Στην πρώτη εκπομπή, την πρώτη ημέρα, με παρουσιάστρια την Έλσα Παπαστεργίου, εμφανίστηκε ζωντανά ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής.



Το εγχείρημα είχε πολύ καλή απήχηση στον κόσμο, αλλά η προσπάθεια δεν συνεχίζεται παρά μόνο μετά από 6 χρόνια. Το 1965 η ΕΙΡ οργανώνει τον "Πειραματικό Σταθμό Τηλεόρασης" με επικεφαλής τον διευθυντή Μιχάλη Γιαννακάκο και συντονιστή προγράμματος τον Γιώργο Κάρτερ. Η πρώτη επίσημη τηλεοπτική εκπομπή ξεκινά στις 23 Φεβρουαρίου του 1966 και ώρα 18.30, στο Κανάλι 5 με παρουσιάστρια την Ελένη Κυπραίου. Το πρόγραμμα μεταδόθηκε στην Αθήνα από τον πέμπτο όροφο του νέου υπεραστικού μεγάρου Αθηνών του ΟΤΕ που στεγαζόταν στην οδό 3ης Σεπτεμβρίου.



Σχεδόν ταυτόχρονα οργανώθηκε και δεύτερο κανάλι από τον στρατό, το ΤΕΔ, το οποίο άρχισε να εκπέμπει στις 27 Φεβρουαρίου του 1966 στο Κανάλι 10.
Το πρώτο δελτίο ειδήσεων μεταδίδεται από την ΕΙΡ στις 11 Απριλίου του 1966, με ξένα θέματα κυρίως. Ενώ τον Μάιο του 1966 μεταδίδεται από την ΕΙΡ η πρώτη θεατρική εκπομπή Αυτός και το παντελόνι του, βασισμένη σε μονόπρακτο του συγγραφέα Ιάκωβου Καμπανέλλη με οικοδεσπότη τον ηθοποιό Βασίλη Διαμαντόπουλο.

Από το 1968 τα δύο κανάλια άρχισαν να εκπέμπουν πλήρες ενημερωτικό και ψυχαγωγικό πρόγραμμα διάρκειας 6 με 8 ωρών την ημέρα, ξεκινώντας από το μεσημέρι. Το ίδιο έτος η ΤΕΔ μετονομάζεται σε ΥΕΝΕΔ (Υπηρεσία Ενημερώσεως Ενόπλων Δυνάμεων) ενώ και το πρόγραμμά της εμπλουτίζεται γρηγορότερα με αθλητικές μεταδόσεις, ζωντανό πρόγραμμα, θέατρο, μουσική και παιχνίδια, με εκπομπή σταθμό το Αλατι και Πιπερι, με παρουσιαστή τον Φρέντυ Γερμανό, το 1970.


Στις 2 Απριλίου 1970 μεταδόθηκε από την ΥΕΝΕΔ το πρώτο ελληνικό σίριαλ, Το σπίτι με τον φοίνικα, σε σενάριο της Κικής Σεγδίτσα. Ένα μήνα αργότερα ακολούθησε το σίριαλ Ο κύριος συνήγορος του Κώστα Πρετεντέρη και σύντομα εμφανίστηκαν δεκάδες άλλα σίριαλ.

Ιστορική στιγμή εκείνης της περιόδου ήταν η ζωντανή μετάδοση της προσσελήνωσης του Απόλλων 11 την Κυριακή 20 Ιουλίου 1969 από το ΕΙΡ μέσω του διεθνούς συστήματος της EBU (Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση), με περιγραφή στα Ελληνικά του δημοσιογράφου Ιάσονα Μοσχοβίτη, που κράτησε μέχρι τις 5 το πρωί (ώρα Ελλάδος) και εκτιμάται πως την παρακολούθησε σχεδόν το σύνολο όσων διέθεταν τηλεοπτικό δέκτη, που έφταναν τους 200.000.


Στις 16-21 Σεπτεμβρίου 1969 η EBU πραγματοποίησε την πρώτη ζωντανή μετάδοση από την Ελλάδα, μεταδίδοντας τους αγώνες του 9ου Πανευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Στίβου. 

Ένα μήνα μετά πραγματοποιήθηκε η πρώτη επίσημη εξωτερική μετάδοση από το ΕΙΡ, της δοξολογίας για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, από τον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου. Ενώ το 1970 το ΕΙΡ μετονομάστηκε σε Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας Τηλεοράσεως (ΕΙΡΤ).


Στις 12 Οκτωβρίου 1971 άρχισε η μετάδοση της σειράς Άγνωστος Πόλεμος του Νίκου Φώσκολου, η οποία κατέγραψε ρεκόρ τηλεθέασης μέχρι την ολοκλήρωσή της το 1974, ενώ στις 3 Ιανουαρίου 1972 έκανε πρεμιέρα στο ΕΙΡΤ η εκπομπή Το θέατρο της Δευτέρας, με πρώτη θεατρική παράσταση Το Εξπρές για το Σαντιάγκο της Ισιντόρα Αγκουΐρε. Την ίδια χρονιά ξεκινά και η μακροβιότερη αθλητική εκπομπή της ελληνικής τηλεόρασης, η Αθλητική Κυριακή με παρουσιαστή (ως το 1983) τον Γιάννη Διακογιάννη.


Στις 3 Οκτωβρίου 1973 άρχισε να μεταδίδεται από το ΕΙΡΤ το πρώτο σίριαλ βασισμένο στην ελληνική λογοτεχνία, Οι Έμποροι των Εθνών του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ποντίκα και Κώστα Φέρρη και πρωτότυπη μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου με ερμηνευτή το Νίκο Ξυλούρη. Στις 13 Δεκεμβρίου 1975 το ΕΙΡΤ μετατράπηκε σε Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (ΕΡΤ). 


Η πρώτη φορά που μεταδόθηκε έγχρωμο πρόγραμμα στην χώρα, ήταν τον Ιούνιο του 1978 με την προβολή του Παγκόσμιου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου στην Αργεντινή. Από τις 6 Ιανουαρίου του 1979 η ελληνική τηλεόραση πέρασε σταδιακά από την ασπρόμαυρη στην έγχρωμη μετάδοση με το γαλλικό σύστημα SECAM. Η χρήση του γαλλικού συστήματος έναντι του γερμανικού PAL έφτασε να γίνει πολιτικό ζήτημα, αφού ήταν προσωπική επιλογή του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Στις 10 Ιανουαρίου 1981 άρχισε να μεταδίδεται το πρώτο παιδικό σήριαλ Ο κήπος με τα αγάλματα, βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο της Ελένης Σαραντίτη-Παναγιώτου, σε σενάριο και σκηνοθεσία του Παντελή Βούλγαρη.


Την Παρασκευή 1 Οκτωβρίου 1982 αποστρατικοποιήθηκε η ΥΕΝΕΔ και μετονομάστηκε σε ΕΡΤ2, με την ΕΡΤ να μετονομάζεται αντίστοιχα σε ΕΡΤ1.


Στις 20 Νοεμβρίου του 1989 εκπέμπει το πρώτο ιδιωτικό τηλεοπτικό κανάλι, Mega Channel, ενώ 31 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους εκπέμπει για πρώτη φορά και το ιδιωτικό τηλεοπτικό κανάλι ΑΝΤ1. Το Star Channel εκπέμπει για πρώτη φορά το 1993.


Η Ελληνική τηλεόραση, ετών 60 πια, παραγκωνίζεται πλέον από διαδικτυακούς τηλεοπτικούς σταθμούς και υπηρεσίες για λόγους που δεν θα αναλύσουμε εδώ. Μόνο σκεφτείτε γιατί να θέλουμε να πληρώσουμε επιπλέον για να δούμε τηλεόραση, όταν έχουμε δωρεάν επιλογή. Τροφή για σκέψη!

Άννα Μαρία Σταυροπούλου













Σχόλια